ਭਾਰਤੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਨੀਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਵਾਦ ਦਾ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਹੈ ਸਗੋਂ ਸਿਹਤ ਵੀ ਹੈ। ਪਨੀਰ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦਾ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਜੋ ਸਰੀਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਪਰ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ।ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਐਂਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (FSSAI) ਨੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਚਾਰ ਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਕਈ ਦੁਕਾਨਾਂ ਤੋਂ 500 ਕਿਲੋ ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਫੜਿਆ ਹੈ।

ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਅਕਸਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੁਚਿੱਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਪਨੀਰ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਕਲੀ। ਦੋਵੇਂ ਦਿੱਖ ਵਿੱਚ ਬਿਲਕੁਲ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ, ਸਿਰਫ ਦੇਖ ਕੇ ਵੱਖਰਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।  ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਇਹ ਫਰਕ ਪਹਿਚਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ। 

ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

• ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਸਲੀ ਪਨੀਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਕੁਚਲਣਾ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਕਲੀ ਅਤੇ ਮਿਲਾਵਟੀ ਪਨੀਰ ਪਾਊਡਰ ਨਿਕਲੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਾਊਡਰ ਵਾਲੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਸਲੀ ਪਨੀਰ ਬਹੁਤ ਨਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਪਨੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਬਾਲੋ। ਫਿਰ ਇਸ ਵਿਚ ਸੋਇਆਬੀਨ ਪਾਊਡਰ ਜਾਂ ਆਟਾ ਮਿਲਾਓ। ਆਟਾ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੀ ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਦਾ ਰੰਗ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ।
  ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਜਾਂ ਯੂਰੀਆ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਪਨੀਰ ਨੂੰ ਉਬਾਲਦੇ ਹੀ ਉਸਦਾ ਰੰਗ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। 

ਅਸਲੀ ਤੇ ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਕੀ ਫਰਕ?

ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣੇ ਸ਼ੁੱਧ ਪਨੀਰ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਕੀਮਤ 400 ਤੋਂ 450 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਕਿਲੋ ਅਸਲੀ ਪਨੀਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲਗਭਗ 5 ਕਿਲੋ ਦੁੱਧ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਿਲਾਵਟੀ ਜਾਂ ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰੀ ਰੇਟ 150 ਤੋਂ 250 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਹੈ। ਪਰਚੂਨ ਵਿਕਰੇਤਾ ਜਾਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਪਨੀਰ ਦੇ ਭਾਅ ਵੇਚਦੇ ਹਨ। ਮੁਨਾਫੇ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਪਨੀਰ ਖਰੀਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੀਏ?

1. ਅਸਲੀ ਪਨੀਰ ਨਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ, ਪਨੀਰ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਜਿਹਾ ਦਬਾਓ. ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੀ ਬਣਤਰ ਸਖ਼ਤ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਨਕਲੀ ਪਨੀਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. ਅਸਲੀ ਪਨੀਰ ਸਿਰਫ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਗੰਧ ਜਾਂ ਸੁਆਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜੇਕਰ ਪਨੀਰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਵਾਦ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਨੀਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
3. ਅਸਲੀ ਪਨੀਰ ਰਬੜ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਖਿੱਚਦਾ. ਇਹ ਨਰਮ ਅਤੇ ਕੋਮਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਪਨੀਰ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਫੋਲੇਟ ਵਰਗੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।100 ਗ੍ਰਾਮ ਪਨੀਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 18 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨਸ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਨੀਰ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਵੀ ਠੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਪਨੀਰ ਖਾ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।